Testen op een soa
Een soa is de afkorting van seksueel overdraagbare aandoening en een verzamelnaam voor aandoeningen die je krijgt door seks. Ze zijn erg besmettelijk. Soa die je niet behandelt, kunnen je dagelijks klachten geven of ziek maken. Het is belangrijk om je te laten testen als je denkt dat je een soa hebt. Maak een testafspraak via 0900 736 736 6. Open van ma. tm vrij. van 10.00-13.00 uur en van 13.45 – 16.00 uur. De afspraken zijn op de GGD-locatie in Leeuwarden.
Op deze pagina lees je informatie over:
GGD, Sense en seks
Bij elke GGD in Nederland werken mensen die veel weten over seks. Zoals artsen, verpleegkundigen en een verpleegkundig specialist. Je kunt bij hen terecht als je jonger dan 25 jaar bent. Bij vragen en zorgen over seks of voor een soa-test. Als een man bent die seks heeft met mannen/transpersonen en als je sekswerker bent kun je ook bij ons terecht. In Friesland vind je team seksuele gezondheid bij onze GGD in Leeuwarden, aan de Harlingertrekweg.
Het Senseteam van GGD Fryslân is er voor jongeren tot 25 jaar. Sense is een landelijk netwerk dat bij bijna elke GGD in Nederland te vinden is. Daardoor is hulp bij een SOA, zorgen en vragen over seks, je geaardheid of een soa voor jou nooit ver weg.
Je kunt online antwoord op vragen en verhalen van leeftijdsgenoten vinden op de website van Sense. Je kunt mensen van het Senseteam ook bellen en zelfs een persoonlijke, anonieme afspraak inplannen om je seksvragen te stellen: 0900 736 736 6. (Tot en met 1 augustus is de afsprakenlijn minder goed bereikbaar. Excuses voor het ongemak). Open op werkdagen van 10.00-13.00 uur en van 13.45 – 16.00 uur.
Denk je dat je een soa hebt?
Beantwoord dan eerst volledig anoniem een aantal vragen via de website van Soa Aids Nederland. ze website: Soatestwijzer | Soa Aids Nederland]
Je kunt bij GGD Fryslân anoniem en vaak gratis terecht wanneer je:
- jonger bent dan 25 jaar.
- als je een man bent die seks heeft met mannen/transpersonen.
- een vervelende ervaring met seks hebt gehad.
- sekswerker bent.
- afkomstig bent uit een land waar veel soa’s voorkomen.
- soa-klachten hebt of gewaarschuwd bent voor een soa.
Voor een afspraak met GGD Fryslân bel je naar 0900 736 736 6. Bereikbaar op werkdagen van 10.00-13.00 uur en van 13.45 – 16.00 uur. De afspraken vinden altijd plaats op de GGD-locatie in Leeuwarden. Hebben wij geen plek? Dan verwijzen wij je door of terug naar je huisarts.
Wat je kunt verwachten tijdens je afspraak
Bij een verpleegkundige, verpleegkundig specialist of arts kun je zorgen delen en vragen stellen. Jij beslist wat belangrijk is om te vertellen, daarna bepalen we welke soa belangrijk zijn om jou op te testen. We vertellen je hoe je de test kunt doen en wanneer de uitslag volgt.
Het kan ook zijn dat we je willen testen op hepatitis B (een infectie die je lever blijvend kan beschadigen). Wist je dat hepatitis B ook een soa is? Wij kunnen hier op testen door bloed af te nemen bij je. Ook kan het zijn dat je in aanmerking komt voor de gratis vaccinaties. Je kunt een soa-test direct na je afspraak bij ons doen en inleveren. Je kunt je test ook thuis doen en zelf opsturen. Heb je een penis? Houd er rekening mee dat we je dan je urine nodig hebben om de test uit te voeren. Mensen met een vagina kunnen meestal zelf een vaginaal uitstrijkje doen. Als jouw bloed afgenomen moet worden voor onderzoek, bijvoorbeeld voor Hepatitis B, hiv en syfilis, doen we dit ook direct.
Wat doet GGD Fryslân?
- We geven informatie over hoe je seksueel gezond blijft.
- We geven je de testen of nemen bloed af.
- Sturen de tests en/of het bloed naar het laboratorium en delen de uitslag van dit onderzoek met jou.
- Blijkt dat je een SOA hebt? Dan leggen we uit hoe je je (ex)-partner(s) kunt waarschuwen. Wij delen geen informatie met anderen zonder jouw toestemming. Ook niet met je huisarts of ouders.
- Wij kunnen je behandelen als blijkt dat je een soa hebt. De meeste behandelingen bij de GGD zijn ook gratis.
Soorten soa's in Nederland
-
Herpes genitalis lijkt op een koortslip maar dan zit het in, op en rondom de penis, vagina of anus. Herpes genitalis wordt veroorzaakt door een virus. Het begint met een blaasje. Dit droogt in tot een korstje en verdwijnt weer. Vaak komt het blaasje terug als je weerstand laag is. Je kunt herpes oplopen tijdens het vrijen, ook als je een condoom gebruikt.
-
Hiv is een virus dat je afweer verzwakt. Hierdoor kan je lichaam uiteindelijk niet meer goed ziekteverwekkers bestrijden. Zonder behandeling met hiv-remmers krijgt iemand met hiv uiteindelijk aids. Een hiv-infectie is goed te behandelen. Hoe eerder je weet dat je hiv hebt, hoe beter voor je gezondheid.
-
HPV is een virus dat je krijgt door seks. Je kunt het virus ook krijgen als je vrijt of voorspel hebt met iemand die besmet is. HPV wordt dan overgedragen via de handen, huid en mond. HPV komt veel voor. De persoon met wie je samen bent kan het virus dus bij zich dragen zonder dit zelf te weten. Heb je al seks gehad? Dan heb je dit virus soms al in je lichaam.
Meestal is HPV niet gevaarlijk. En gaat het vanzelf over. Maar je kunt er later kanker van krijgen. Of genitale wratten. Condooms beschermen niet goed tegen HPV. Je kunt je wel laten inenten tegen HPV. De kans dat je kanker krijgt is dan veel kleiner.
-
Schurft wordt veroorzaakt door de schurftmijt. De vrouwtjes graven gangetjes in de huid en leggen daar eitjes. De beestjes zelf kun je niet zien, wel de gangetjes. Schurft is heel besmettelijk. Je kunt het krijgen bij het vrijen, maar ook door in een bed te slapen van iemand die schurft heeft of door diens kleren te dragen. Schurft veroorzaakt vervelende jeuk, maar is niet ernstig. Schurftmijt gaat niet vanzelf over en moet door een dokter behandeld worden.
-
Syfilis is een zeldzame, ernstige soa die veroorzaakt wordt door een bacterie. Syfilis is goed te behandelen. Doe je dat niet, dan zijn de gevolgen ernstig. Syfilis is goed te behandelen met een hoge dosis antibiotica (via injecties). Vanaf twee weken na de behandeling kun je weer vrijen. Ook als je succesvol behandeld bent, kun je daarna wel weer opnieuw syfilis oplopen.
-
Een trichomonas-infectie is een niet-ernstige soa. Overdracht kan alleen van de penis naar de vagina en omgekeerd. Via anale en orale seks kun je het dus niet oplopen. Trichomonas is goed te behandelen. Meisjes hebben er vaker last van dan jongens. Je kunt lange tijd een trichomonas-infectie hebben zonder klachten.
