Schermtijd kinderen neemt af, maar blijft hoog

Jonge kinderen besteden nog altijd veel tijd aan digitale media, maar er lijkt een verandering te zijn. Volgens recent onderzoek brengen kinderen tussen de negen maanden en zes jaar gemiddeld anderhalf uur per dag door met schermen. Dit is een kwartier minder dan voorgaande jaren. Vooral het kijken van televisie is afgenomen, terwijl binnenspelen juist is toegenomen.

Minder schermtijd, meer spelen?

Dit kan komen doordat ouders bewuster omgaan met schermtijd, mede door campagnes en adviezen uit de gezondheidszorg en politiek. Toch blijft de schermtijd van jonge kinderen hoger dan de richtlijnen van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO). Zo zouden kinderen tot vijf jaar maximaal een uur per dag naar een scherm mogen kijken, terwijl het gemiddelde nu op anderhalf uur ligt.

Volgens pedagoog Karin van GGD Fryslân is dit een belangrijk aandachtspunt: "Ouders worstelen vaak met schermgebruik bij hun kinderen. Kinderen verkiezen vaak een scherm boven hun speelgoed. We zien dat het een makkelijke manier is om een kind even bezig te houden, maar het is belangrijk om een goede balans te vinden."

Verschillen tussen gezinnen

Niet elk kind zit evenveel achter een scherm. Een deel van de kinderen kijkt helemaal geen filmpjes op een telefoon of tablet en speelt nauwelijks videogames. Daartegenover staat een groep die juist veel schermtijd heeft. Zo besteedt één op de zes kinderen meer dan twee uur per dag aan filmpjes kijken op een mobiel apparaat en eenzelfde groep kijkt evenveel televisie. Kinderen die veel schermtijd hebben, lezen minder boekjes en spelen minder binnen en buiten. Dit effect is sterker in gezinnen waar ouders een praktische opleiding hebben gevolgd.

Spelen is essentieel voor de ontwikkeling van een kind. Via spel leren kinderen de wereld begrijpen en ontwikkelen ze sociale vaardigheden. Daarom is het volgens experts belangrijk om het gebruik van media in balans te brengen met voldoende offline activiteiten.

Hoe kunnen ouders zorgen voor een gezonde balans?

Pedagoog Karin heeft een aantal praktische tips voor ouders:

• Ontdek media samen: Kijk en luister mee en let op de reacties van je kind. Kies bewust filmpjes en podcasts die bij de leeftijd passen.
• Gebruik een groot scherm: Dit is beter voor de ogen en stimuleert een betere zithouding dan kleine mobiele schermen.
• Koppel media aan offline activiteiten: Laat een receptvideo bijvoorbeeld de inspiratie zijn voor een bakmiddag met je kind.
• Plan schermloze momenten: Zet je telefoon op stil en leg hem weg tijdens gezamenlijke momenten, zoals eten of spelen.

"Het is niet nodig om schermen volledig te verbannen," zegt Karin. "Het gaat erom dat ouders  bewust zijn van de risico’s en mogelijkheden van schermgebruik.

Ouders die meer willen weten, kunnen terecht bij de GGD per telefoon of op het consultatiebureau. Een gericht gesprek kan helpen om schermtijd op een gezonde manier in te passen in het dagelijks leven. De onderzoeksresultaten komen uit het Iene Miene Media-onderzoek 2025, uitgevoerd door Netwerk Mediawijsheid om meer inzicht te krijgen in de aanpak van opvoeders en hoe zij het medegebruik van hun kinderen van 0 t/m 6 jaar inzetten.