Ga naar de inhoud

Veelgestelde vragen

In Nederland hebben op dit moment meer mensen dan wij gewend zijn mazelen. Er is ook in Fryslân mazelen vastgesteld bij een persoon. Mazelen is erg besmettelijk en gevaarlijk voor baby’s en andere kwetsbare mensen. Gelukkig kun je zelf veel doen om te voorkomen dat mazelen zich verspreidt. Ga direct naar de veel gestelde vragen en lees hier alles wat je moet weten over mazelen en wat je kunt doen.

Mazelen is een zeer besmettelijke ziekte. Je krijgt het van een virus. Ongevaccineerde baby’s, volwassenen, en mensen met een minder goede afweer kunnen er zelfs erg ziek van worden. Daarnaast kan een mazeleninfectie voor een klein deel van de zwangeren gevolgen hebben voor het ongeboren kind. Hieronder vind je antwoorden op veel gestelde vragen over mazelen.   

Veelgestelde vragen over mazelen

Controleer eerst op eventuele klachten. Deze kunnen zijn: 

  • Ziek gevoel, koorts, snotteren en hoesten.  
  • Ontstoken ogen en niet goed tegen licht kunnen. 
  • Kleine witte vlekjes in de mond. 
  • Zichtbare vlekjes achter de oren en later verspreid over het hele lichaam. Ze voelen als ruw schuurpapier. 

Herken je de klachten? Bel altijd je huisarts en vraag wat je moet doen. Ga er niet naar toe. Blijf ook uit de buurt van zwangeren, jonge baby’s en mensen met een slechte afweer.  

Je bent besmettelijk vanaf 4 dagen vóór tot en met 4 dagen na het ontstaan van de vlekjes op de huid. 

Als je kind de mazelenvaccinaties (het BMR-vaccin) heeft gehad, is het beschermd. 

Baby’s van gevaccineerde moeders zijn gemiddeld 3-4 maanden beschermd door antistoffen van de moeder. Bij baby’s van moeders die zelf mazelen hebben doorgemaakt, duurt de bescherming ongeveer 6 maanden. 

Dat doen we in twee gevallen.   

  1. Als je kind in contact is geweest met iemand met mazelen en niet meer goed beschermd is door antistoffen van de moeder. Lees daarvoor ook bovenstaande vraag door.  
  2. Als je kind tussen de 6 en 14 maanden oud is en naar het buitenland gaat. In een aantal landen komt nog veel mazelen voor.  

In alle andere gevallen vaccineren we niet eerder. Omdat eerder vaccineren niet voor volledige bescherming zorgt. Om dit te begrijpen, is het handig om onderstaande door te lezen. 
In Nederland krijgen kinderen via het Rijksvaccinatieprogramma twee keer een vaccinatie tegen mazelen met het BMR-vaccin. Dit vaccin beschermt ook tegen de bof en rodehond. De eerste prik is als ze 14 maanden oud zijn.  De tweede prik werd tot voor kort gegeven op 9-jarige leeftijd. Sinds 1 januari 2025 is dit vervroegd naar (bijna) 3 jaar. Meer informatie over het Rijksvaccinatieprogramma vind je hier in het vaccinatieschema vanaf 2025 per geboortejaar op de website van het RIVM. 

De GGD adviseert om kinderen volgens het Rijksvaccinatieprogramma te laten vaccineren. Kinderen ouder dan 14 maanden die nog niet gevaccineerd zijn, kunnen dit alsnog doen. Ouders kunnen hiervoor contact opnemen met het eigen consultatiebureau. In uitzonderlijke gevallen, op het moment dat een jong kind (onder de 14 maanden) in contact is geweest met iemand met mazelen, kan soms eerder gevaccineerd worden.
  

Is jouw kind niet gevaccineerd en wil je dit wel? Of heb je een uitnodiging voor een prik gemist? Wij staan voor je klaar om de vaccinaties alsnog te geven. Je kind kan tot 18 jaar gratis gevaccineerd worden en het heeft altijd nut om dit te doen. Bel GGD Fryslân voor advies of een afspraak zo dicht mogelijk bij jou in de buurt via 088 22 99 444. 

Bel GGD Fryslân via 088 22 99 444. Wij kunnen je informatie geven die jou helpt om een keuze te maken. Kom je op het consultatiebureau? Artsen en verpleegkundigen beantwoorden graag je vragen. Je kunt de twijfeltelefoon bellen: 088 7555 777. Via de twijfeltelefoon kan ook gesproken worden in het Arabisch, Engels of Turks.  

Dat is er niet. De prik tegen mazelen krijg je tegelijkertijd met een prik die je beschermt tegen bof en rodehond. Dat is de BMR-prik. 

Je bent beschermd tegen mazelen als: 

  • je mazelen hebt doorgemaakt. 
  • je gevaccineerd bent tegen mazelen (de zogenaamde BMR-prik hebt gehad).

Voor 1965 kwam mazelen nog vaak voor. Er was nog geen vaccin. Als je mazelen hebt gehad, ben je levenslang beschermd. 

Misschien ben je onvoldoende beschermd. Omdat je misschien geen mazelen hebt gehad en niet gevaccineerd bent. Je kunt je nog steeds laten vaccineren. Dit moet je zelf betalen. Bel of mail voor een afspraak of advies 088 22 99 222, vaccinatiesopmaat@ggdfryslan.nl.  

Vanaf 1975 heb je in ieder geval 1 vaccin gehad. De prik zit sinds 1975 in het rijksvaccinatieprogramma. Twijfel je? Bel 088 22 99 222 en vraag naar de afdeling Infectieziektebestrijding.  

Vaccineren beschermt je niet alleen tegen mazelen.  Maar ook tegen de gevolgen van mazelen. Mazelen verzwakt je afweersysteem. Daardoor ben je vatbaarder voor bijvoorbeeld longontsteking. Vaccineren beschermt je daartegen. Ook bescherm je hiermee de kwetsbare mensen (pasgeboren baby’s bijvoorbeeld) om je heen.  

De GGD geeft alle ouders een advies dat past bij hun situatie. En adviseert kinderdagverblijven over wat ze het beste kunnen doen. Het betekent niet direct dat alle kinderen bijvoorbeeld eerder een prik krijgen. Alleen als je een uitnodiging van ons krijgt, komt jouw kind in aanmerking voor een vervroegde BMR-prik. Heb je deze uitnodiging niet gekregen, dan komt je kind hier niet voor in aanmerking omdat er geen reden voor is. Dit betekent dat het risico op verspreiding laag is. Maak je je zorgen? Bel 088 22 99 222 en vraag naar de afdeling Infectieziektenbestrijding.

Als er een besmetting is op de school van jouw kind, krijg je een brief met informatie van de GGD. In deze informatie staat wat je moet doen als je kind klachten krijgt die bij mazelen passen. We bekijken na elke melding waar de patiënt in de besmettelijke periode is geweest. Ook deze contacten van iemand die besmettelijk was, krijgen informatie van ons. 

Nee, iemand met mazelen kan niet naar een consultatiebureau, kinderopvang, school of werk. Als je denkt dat jij of je kind mazelen heeft, blijf dan thuis en bel de huisarts. Niet-beschermde broertjes en zusjes van mazelen-patiënten mogen ook niet naar het kinderdagverblijf komen. Dit mag pas weer na twee weken. Want dan zijn zij niet meer besmettelijk. Als er een besmetting is op de school of op kinderopvang van je kind, krijg je een brief met informatie van de GGD. Hierin staat wat je moet doen als je kind klachten krijgt die bij mazelen passen. 

Heb je een vraag die er niet tussen staat? Bel 088 22 99 222, en vraag naar de afdeling Infectieziektebestrijding. Ga naar de algemene pagina over mazelen.