Koortslip (herpes labialis)

De koortslip wordt door het herpessimplexvirus overgedragen. De blaasjes die ontstaan op de lippen komen regelmatig terug omdat het virus in het lichaam blijft.

Op deze pagina lees je informatie over:

Wat is een koortslip?

Een koortslip is een infectie van de huid. Het komt vaak voor. Een koortslip heet ook wel koortsuitslag of herpes labialis. Je krijgt pijnlijke of jeukende blaasjes. Meestal ontstaan de blaasjes op of rond de lippen. Maar je kunt het ook op andere plekken krijgen, zoals op je neus, kin of ooglid. De meeste mensen krijgen het virus al als kleuter. Meestal merk je daar niets van. Maar zo'n eerste infectie kan ook klachten geven:

Kinderen kunnen er ziek van worden, koorts hebben en een ontsteking van de mond krijgen.
Bij tieners kan een ontsteking van de tong ontstaan.
Volwassenen kunnen keelpijn en opgezette klieren in de hals hebben.

Ongeveer een op de drie mensen krijgt in zijn leven wel eens een koortslip. En veel mensen krijgen vaker een koortslip, meestal op dezelfde plaats. Als je het virus eenmaal hebt, blijft het je hele leven in je lichaam. Het virus blijft zitten in de zenuwcellen van je huid, maar is dan niet actief. Je merkt dat door jeuk of een branderig gevoel op of rond de lippen.

Hoe werkt een besmetting

Een koortslip wordt veroorzaakt door het herpesvirus. Het virus zit in het vocht van de blaasjes. Via de handen, knuffelen en kussen verspreidt het virus zich. Je kunt het virus ook krijgen door gebruik van voorwerpen van iemand met een koortslip, zoals bestek, kopjes, tandenborstel, handdoek of lippenbalsem.

Een koortslip is erg besmettelijk. Vooral als je de blaasjes krijgt en als ze opengaan. Je kunt het virus dan makkelijk aan andere mensen geven, en verspreiden over je eigen lichaam. Zijn de blaasjes opgedroogd en komt er een korstje op? Dan ben je veel minder besmettelijk. Je kunt het virus via seksueel contact met je mond of handen overbrengen op de geslachtsdelen van iemand anders. Op de geslachtsdelen kunnen dan blaasjes (herpes genitalis) ontstaan, meer hierover lees je op de website van thuisarts. Omgekeerd kan iemand met herpes genitalis het herpesvirus ook via de handen of via seksueel contact op jouw lippen overbrengen. Zo kun je een koortslip krijgen.

Er is geen risico op besmetting bij aanraken, elkaars kleding gebruiken of gezamenlijk gebruik van toilet, badkamer of tafelbestek. Speeksel is niet besmettelijk, als er geen bloed in zit.

Wat merk ik?

Het kan zijn dat je het virus bij je draagt, maar nooit een koortslip krijgt. Bij anderen wordt het virus soms weer actief. Je merkt dat door jeuk of een branderig gevoel op of rond de lippen. De klachten zijn:

Blaasjes, meestal op of rond de lippen
De blaasjes jeuken, branden, tintelen of doen pijn

Wat kan ik doen?

: Een koortslip gaat vanzelf over. Je hebt geen behandeling nodig en kunt dus afwachten. Heb je toch veel last van jouw koortslip? Dan kun je wel proberen er iets aan te doen. Er zijn veel producten bij drogist en apotheek te koop. De werking van deze middelen is vaak beperkt. Raak de blaasjes niet aan. Was je handen regelmatig. Knuffel geen pasgeboren baby's als je een koortslip hebt.
: Thuisblijven is niet nodig.

Werk je met pasgeboren baby's of met mensen met een verminderde afweer, bijvoorbeeld als verpleegkundige of kraamzorg? Bedek je koortslip dan met een mondmasker en was je handen regelmatig met water en zeep.
: Je kunt het herpesvirus uit de blaasjes overdragen op andere mensen of verspreiden over andere delen van je eigen lichaam. De volgende maatregelen helpen om dit te voorkomen:

Raak de koortslip niet aan.

Was je handen regelmatig met water en zeep, zeker als je de blaasjes toch per ongeluk hebt aangeraakt. Droog je handen erna goed af.

Maak kopjes, glazen en bestek goed schoon en laat ze niet door anderen gebruiken.

Gebruik een handdoek en een tandenborstel die anderen niet gebruiken.

Zoen en knuffel niet.

Vermijd orale seks om herpes genitalis te voorkómen.

Krab niet aan korstjes, maar wacht tot ze er vanzelf afvallen. Zo voorkom je littekens.

Je kunt vaker een koortslip krijgen. Dit komt doordat het herpesvirus altijd in je lichaam blijft zitten. Daar is niets tegen te doen.

Je kunt wel proberen te voorkómen dat het virus weer actief wordt en je opnieuw een koortslip krijgt:

Vermijd factoren die een nieuwe koortslip kunnen uitlokken, zoals zonlicht, stress en vermoeidheid.

Ga je de zon in? Gebruik dan een beschermend zonnebrandmiddel voor je lippen en gezicht. Of draag een pet of hoed.

Het heeft waarschijnlijk geen zin om te proberen een koortslip te voorkómen met antivirale crème, lasertherapie, lysine, levamisole of vitaminepreparaten.