Hazenpest (tularemie)

Tularemie is een besmettelijke ziekte. Mensen krijgen het door een bacterie die van dieren op mensen overgaat. Vooral hazen, bevers, muskusratten en muizen kunnen de bacterie bij zich hebben. De bacterie komt over de hele wereld voor. De ziekte is bij mensen in Nederland heel zeldzaam.

Op deze pagina lees je informatie over:

Wat is hazenpest?

Hazenpest is een infectieziekte die wordt veroorzaakt door een bacterie. Er zijn verschillende types van de bacterie. De ziekte kan mild, maar ook ernstig verlopen. Hazenpest is een zoönose, wat wil zeggen dat de bacterie van dieren op mensen kan overgaan. De bacterie komt vrij algemeen in de wereld voor. Vooral knaagdieren, hazen, konijnen en insecten kunnen een bron zijn. De ziekte is bij mensen in Nederland zeer zeldzaam. Iedereen kan hazenpest krijgen, maar niet iedereen wordt ziek nadat hij is besmet. Of iemand ziek wordt hangt af van:

het type bacterie
de hoeveel bacteriën in het lichaam zijn gekomen
de weerstand van iemand
de manier van waarop iemand besmet is geraakt, bijvoorbeeld via de huid of via besmet voedsel.

In Nederland is de kans op het krijgen van de ziekte erg klein. Sommige mensen hebben meer kans om ziek te worden, zoals jagers, boeren en mensen die in een laboratorium werken. Iemand die hazenpest heeft gehad, krijgt de ziekte niet opnieuw.

Hoe werkt een besmetting?

Besmette dieren kunnen mensen besmetten met de bacterie. Hazenpest kun je krijgen door:

Contact met besmette dieren, bijvoorbeeld een dode haas na het jagen,
Een beet van een besmette teek of mug of contact met een besmette vlieg,
Het eten van besmette dieren, bijvoorbeeld besmet vlees dat niet goed verhit is,
het drinken van besmet water,
Door inademen van bacteriën. De bacterie kan in de lucht komen door maaien of slachten.

De bacterie kan lange tijd blijven leven in een koele, vochtige omgeving. Mensen die hazenpest hebben, kunnen geen andere mensen besmetten.

Wat merk ik?

Niet iedereen die besmet is, wordt ziek. De klachten zijn:

Koorts
Hoofdpijn
Spierpijn
Keelpijn
Een gevoel alsof je griep krijgt
Een zweer op de huidontsteking in het oog
Diarree
Longontsteking

RIVM: Vragen en antwoorden

Wat kan ik doen?

: Denk je dat je hazenpest hebt? Bel dan met je huisarts. De huisarts kan onderzoeken of je hazenpest hebt. Hazenpest wordt behandeld met antibiotica.
: Voelt een kind zich goed? Dan kan hij gewoon naar een kindercentrum of school. Een volwassene met tularemie die zich goed voelt, kan gewoon werken. Iemand met tularemie kan geen andere mensen besmetten.
: Er is geen inenting om de ziekte te voorkomen. Wat kun je wel doen?

Kom je in de natuur?

Voorkom contact met oppervlaktewater (rivieren, sloten, meren).

Drink alleen water uit de kraan of uit een fles.

Draag dichte schoenen, lange mouwen en een lange broek. Stop de pijpen van je broek in je sokken.

Smeer de huid die niet bedekt is in met een middel tegen insecten waar DEET in zit.

Controleer regelmatig op tekenbeten; verwijder teken snel en zorgvuldig.

Raak wilde knaagdieren dan alleen aan met handschoenen.

Werk je met dode dieren die besmet kunnen zijn?

Draag dan handschoenen en een mondmasker.

Eet je in het wild gevangen dieren?

Zorg dan dat vlees heel goed verhit is of kook het minstens een uur. Het invriezen van dieren of vlees doodt de bacterie niet.